Psychosociale hulp bij rampen en crises moet aansluiten bij de behoeften van getroffenen en de context van de crisis of ramp. Daarom hebben RIVM en Stichting Arq-Impact met professionals uit de praktijk een richtlijn ontwikkeld voor psychosociale hulp bij calamiteiten, zoals eerste basishulp, praktische hulp en sociaal-emotionele steun.

Marcel van Raaij, directeur Milieu en Veiligheid van het RIVM, overhandigde de richtlijn tijdens het symposium “Kwalitatieve psychosociale hulp door samenwerking en maatwerk” aan de directie Publieke Gezondheid van het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport).

Dood, ernstige verwonding of dreiging

De richtlijn is bedoeld voor gebeurtenissen die een feitelijke of dreigende dood of een ernstige verwonding met zich meebrengen. Ook gaat het om situaties die een bedreiging vormen voor de fysieke integriteit van de betrokkene of van anderen. Dit varieert van rampen, crises, gewelddadige berovingen, ernstige auto-ongelukken tot verkrachting.

De richtlijn is bruikbaar voor een breed scala aan professionals en getrainde vrijwilligers, die werken bij overheden en andere organisaties die betrokken zijn bij de hulpverlening. Het boekje biedt handvatten voor psychosociale hulp aan getroffen burgers en hulpverleners die te maken hebben met de nasleep van een calamiteit. Daarnaast is in de richtlijn aandacht voor steun aan werknemers die onder werktijd met een calamiteit of schokkende gebeurtenis te maken hebben gehad.

Aansluiten bij de individuele getroffenen

De multidisciplinaire richtlijn psychosociale hulp bij rampen en crises geeft aan hoe hulpverleners maatwerk kunnen bieden aan getroffenen. Ondanks algemene patronen, hebben individuen verschillende behoeften, herstelvermogens, kwetsbaarheden en problemen. Ook risico’s variëren per persoon en gebeurtenis. Om te voorkomen dat individuen de dupe worden van een groepsaanpak, helpt de richtlijn om een goed beeld te vormen van de situatie en om een aanpak te kiezen die daar optimaal op aansluit.

Ondersteuning van het RIVM

Tijdens en na een incident kunnen overheden het RIVM om ondersteuning vragen. We zorgen samen met Stichting Arq en NIVEL Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) voor een advies over het nut en de noodzaak van nazorg, zoals gezondheidsonderzoek en psychosociale hulpverlening. Hiermee ondersteunen we in het bijzonder de Geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio)), GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)-en en overheden.

Ook tijdens milieu-incidenten ondersteunt het RIVM lokale hulpdiensten en overheden door stoffen te meten, te berekenen hoe ze zich verspreiden en in te schatten wat de risico’s zijn. Zo kunnen er passende maatregelen worden genomen om de bevolking te beschermen en de juiste hulp te bieden.