Het gebruik van proefdieren bij het onderzoek naar de schadelijkheid van chemische stoffen op de vruchtbaarheid kan wereldwijd met 40% naar beneden als een nieuwe richtlijn van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling)) wordt toegepast. Het gaat om vervanging van de richtlijn die voorschrijft dat twee generaties nakomelingen worden betrokken in het onderzoek. Eén generatie nakomelingen volstaat voor het trekken van goede conclusies.

Wanneer deze richtlijn de bestaande zou vervangen levert dat wereldwijd een proefdierbesparing op van 40% oftewel 1200 dieren per studie. Dit komt neer op een besparing van enkele miljoenen proefdieren in de komende 5 jaar. Onder de nieuwe Europese REACH Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals) verordening voor chemische veiligheid zou deze vervanging tot 15% vermindering in het totale proefdiergebruik kunnen leiden.

De nieuwe richtlijn is op 17 november jl. door de OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) Joint Meeting in Parijs een nieuwe geaccepteerd. Deze richtlijn is evenals bestaande richtlijnen gebaseerd op proefdieronderzoek. Echter, terwijl voorheen effecten op de vruchtbaarheid onderzocht werden in een protocol met twee generaties nakomelingen, wordt dit in de nieuwe richtlijn beperkt tot één generatie nakomelingen. Daarnaast worden een aantal nieuwe metingen toegevoegd om de schadelijkheid van stoffen beter te kunnen vaststellen.

Aan de basis van deze beslissing ligt een omvangrijke analyse van bijna 500 twee-generatiestudies die in de afgelopen drie decennia wereldwijd zijn uitgevoerd in het kader van de risicoevaluatie van chemische stoffen. Deze studie werd uitgevoerd door het RIVM in samenwerking met onder meer Amerikaanse, Canadese, Duitse en Engelse zuster-instituten. De analyse toonde aan dat het weglaten van de tweede generatie geen consequenties had voor de risicoevaluatie. De analyse is per 8 december gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Reproductive Toxicology.

Deze activiteit werd door het RIVM uitgevoerd in het kader van haar programma nieuwe methodieken ontwikkeling voor REACH en haar programma tot beperking van proefdieronderzoek in de veiligheidsevaluatie van chemische stoffen.

Contactpersonen RIVM
Prof. Dr. Aldert Piersma, Reproductietoxicoloog
Dr. Ir. Betty Hakkert, Nationaal Co-ordinator OECD Organisation for Economic Co-operation and Development (Organisation for Economic Co-operation and Development) Test Richtlijnen programma

Meer informatie vindt u onder 'Zie ook'.